นี่เป็นเรื่องหลักอันสุดท้ายละครับ  ตรงส่วนนี้ของรายงานประจำปีก็เป็นตามชื่อแหละ  มันคือหมายเหตุที่อธิบายเพิ่มเติมเกี่ยวกับรายการบนงบการเงิน

วิธีการจริงๆคือดูเรื่องที่เราอยากรู้น่ะ  เช่น  สมมติเราเห็นว่าบริษัทมีรายการ  “จ่ายเงินซื้อเงินลงทุนระยะยาว” สูงขึ้นเยอะมาก  เราก็ตามไปดูหมายเหตุเลขที่กำกับไว้ในงบการเงินแล้วอ่านดูว่าเงินลงทุนระยะยาวที่ว่านี่คืออะไร

                สมมติไม่มีอะไรอยากรู้เป็นพิเศษ  แนะนำให้ดูเรื่องต่อไปนี้

1. อ่านเรื่องมาตรฐานการรายงาน ดูว่ามีการเปลี่ยนวิธีรายงานเรื่องสำคัญหรือเปล่า
2. อ่านนโยบายการบัญชี ส่วนตรงนี้เค้าจะพูดถึงวิธีการบันทึกรายการสำคัญต่างๆ  อ่านดูคร่าวๆว่าไม่มีอะไรผิดสังเกต  สิ่งผิดสังเกตในที่นี้คือหมายถึงเช่น  พวกการรับรู้รายได้ไม่นับเป็นรายได้เร็วผิดปกติ  การเผื่อหนี้สงสัยจะสูญหย่อนยานผิดปกติ  ฯลฯ
3. รายละเอียดเงินลงทุนระยะยาว บริษัทลูก  ร่วมทุน  ฯลฯ
4. รายละเอียดพวกเงินกู้ยืมระยะยาวต่างๆ
5. ให้ความสำคัญกับพวกหุ้นกู้แปลงสภาพ ใบสำคัญแสดงสิทธิ์  ออปชั่น  หรือพวกหุ้นบุริมสิทธิ์เป็นพิเศษ  พวกที่สามารถเปลี่ยนเป็นหุ้นทุนได้ทั้งหลายนี่ต้องดูไว้เลย  เราต้องเผื่อเกิดการเจือจางความเป็นเจ้าของกรณีที่แปลงเป็นหุ้นทุนทั้งหมด  เราควรจะรู้ไว้ว่าเราถูกเจือจางได้มากสุดกี่ %
6. อ่านแจกแจงรายได้ ค่าใช้จ่ายตามลักษณะ

โดยปกติคือถ้าไม่มีอะไรอยากรู้เป็นพิเศษ  ก็คืออ่านรายละเอียดให้เข้าใจมากขึ้นเฉยๆครับ  เอาให้รู้ว่าไม่มีอะไรผิดสังเกต

ถัดจากความเห็นผู้สอบบัญชี  ก็จะมาถึงส่วนที่รายละเอียดเยอะของรายงานประจำปีละครับ  มันจะเป็นงบการเงินส่วนใหญ่ตรงนี้คนมักมีปัญหาอ่านไม่รู้เรื่องเพราะจะเอารู้เรื่องจริงจังต้องมีความรู้บัญชีประกอบ    แต่โจทย์วันนี้คือเราจะมาพูดถึงการดูอ่านจับใจความที่คนไม่มีพื้นฐานเรียนบัญชีมาอ่านรู้เรื่องก่อน  (ซึ่งต้องบอกว่ารู้บัญชีจะดีกว่าเยอะเลย  คนไม่รู้บัญชีเสียเปรียบมาก)

อันแรกที่เจอจะเป็นงบแสดงสถานะทางการเงิน  ผมจะกวาดตาดูเรื่องดังต่อไปนี้

• ในหมวดสินทรัพย์ไม่หมุนเวียน หาชื่อประมาณนี้  “ที่ดิน อาคารและอุปกรณ์”  แล้วดูว่าเพิ่มขึ้นจากปีก่อนหน้าเยอะมั้ย  ถ้ามันเยอะแปลว่าน่าจะมีการลงทุนขยายอะไรซักอย่าง  ต้องลองดูว่าสอดคล้องกับสิ่งที่ผู้บริหารบอกว่าทำหรือเปล่า
• ดูหมวดหนี้สินไม่หมุนเวียน ดูรายการพวก  “เงินกู้ยืมระยะยาวสถาบันการเงิน”, “เงินกู้ยืมระยะยาวจากธนาคาร”, “หุ้นกู้”  อันนี้คือเงินกู้ยืมระยะยาวที่ถ้าเป็นไปได้ไม่ควรมีอะไรเยอะแยะ  ดูว่าเพิ่มขึ้นจากปีก่อนหน้าเยอะมั้ย  ถ้าเยอะก็ต้องดูว่าเป็นเพราะขยายกิจการอะไรหรือเปล่า

อันต่อมาเป็นงบกำไรขาดทุน  ดูคร่าวๆเรื่องดังต่อไปนี้

• รายได้เพิ่มขึ้นมั้ย
• ต้นทุนขายหรือต้นทุนการให้บริการ เพิ่มขึ้นหรือลดลงเป็นสัดส่วนเดียวกับรายได้หรือเปล่า  เช่นถ้ารายได้เพิ่มขึ้น 10% ต้นทุนของหรือบริการที่ขายก็ควรจะเพิ่มขึ้น 10% ตาม  ถ้ารายได้ลงลง 15% ต้นทุนของหรือบริการที่ขายก็ควรจะลดลง 15% ตาม  ถ้ามันไม่ขยับในทิศทางเดียวกัน  หรือคลาดเคลื่อนจากกันเยอะ  อันนี้ก็ผิดปกติ
• ย้อนกลับไปหน้างบแสดงสถานะทางการเงิน เทียบสัดส่วนลูกหนี้การค้ากับรายได้ดูซิ  สัดส่วนมันควรจะเท่าๆเดิมนะ  เป็นไปได้เก็บเงินลูกค้าได้จะดีที่สุด  ดังนั้นถ้าเห็นลูกหนี้การค้าเพิ่มขึ้นเร็วกว่ารายได้ก็แปลว่าน่าสงสัยละ
• กำไรสุทธิเพิ่มขี้นมั้ย
• กำไรสุทธิที่เพิ่มขึ้น สอดคล้องกับรายได้ที่เพิ่มขึ้นหรือเปล่า  เช่น  รายได้เพิ่มขึ้น 20%  โดยไอเดียกำไรสุทธิก็น่าจะเพิ่มขึ้นประมาณ 20% เหมือนกัน  ถ้าสมมติรายได้เพิ่มขึ้นเยอะเลย 20%  แต่กำไรสุทธิเท่าเดิม  หรือเพิ่มน้อยมาก 5% อะไรงี้  เราก็ต้องเอะใจบ้างแล้วและหาว่ารายได้ที่ได้มา  หายไปกับเรื่องอะไรกันแน่  ทำไมกำไรไม่โตตามรายได้
• สังเกตหารายได้หรือรายจ่ายที่ไม่ใช่รายการปกติ เช่น กำไรหรือขาดทุนจากการขายทรัพย์สิน, กำไรหรือขาดทุนจากเงินประกันน้ำท่วม, กำไรหรือขาดทุนจากอัตราแลกเปลี่ยน  รายได้หรือรายจ่ายกลุ่มนี้เป็นพวกตัวชั่วคราว  อาจทำให้กำไรดูดีหรือแย่เกินความเป็นจริงได้

ถัดมาเป็นงบแสดงการเปลี่ยนแปลงส่วนของผู้ถือหุ้น

• พิจารณาตรง “ทุนที่ออกจำหน่ายและชำระแล้ว” หรือชื่อประมาณนี้ ดูว่าไม่ได้เพิ่มขึ้น  และถ้าเห็นว่าเพิ่มขึ้นให้ดูว่ามาจากสาเหตุอะไร  ถ้ามาจากปันผลเป็นหุ้นไม่เป็นไร  แต่ถ้ามาจากการออกหุ้นใหม่หรืออย่างอื่น  อาจต้องสงสัยนิดนึงว่าเค้าจะออกหุ้นใหม่มาทำอะไร

สุดท้ายตรงส่วนงบกระแสเงินสด

• หมวดกระแสเงินสดจากการดำเนินงานควรจะเป็นบวก เพราะดำเนินงานแล้วไม่ได้เงินไปเรื่อยๆมันเจ๊งแน่นอน
• หมวดการลงทุน โดยชื่อมันก็รู้อยู่แล้วว่าควรจะเป็นลบเพราะเราใช้เงินไปลงทุน  ส่วนนี้สังเกตว่าลงทุนเรื่องอะไร  เป็นการซื้อที่ดิน อาคารและอุปกรณ์เหรอ  หรือเป็นการลงทุนระยะยาวในบริษัทลูก  หรือทำอะไร
• หมวดการจัดหาเงิน อันนี้ก็ดูว่ามีการกู้ยืมเงินเพิ่มเติมแค่ไหน  เอาเงินไปทำอะไร  คอยดูว่ามันไม่บ้าจนเกินไป

โดยรวมแล้ว  ถ้าเป็นผมไม่รู้บัญชี  ผมก็จะดูเรื่องหลักๆประมาณนี้แหละ  จริงๆส่วนตรงนี้สำคัญมาก  เราต้องการจะรู้ว่าทั้งหลายทั้งปวงสุดท้ายแล้วบริษัททำได้ดีแค่ไหนอย่างไร  และมีอะไรผิดสังเกตไปบ้าง

ปล.  ซึ่งถ้าเป็นไปได้บอกจากใจจริงด้วยความหวังดี  ไปเรียนบัญชีพื้นฐานเถอะนะ  ไม่ได้ต้องถึงขนาดลงบัญชีเองได้  แต่หัดให้อ่านรู้เรื่องเถอะครับ  เราจะได้เปรียบคนอื่นอีกเยอะ  จะบอกว่าปกติเรื่องนี้ผมมีเปิดคอร์สสอนด้วยนะ

As of February 9, 2017    ราคาหุ้นอยู่แถว $20-21

ตลาดหุ้นไทยช่วงนี้ไม่มีอะไรตกรุนแรงเลยไม่น่าสนใจเท่าไหร่ครับ  ช่วงนี้เลยมาแนะนำโอกาสลงทุนในต่างประเทศ  วันนี้ผมจะเขียนถึงหุ้นที่ผมเพิ่งซื้อไป  บริษัท Hanesbrands Inc

Hanesbrands

ลักษณะธุรกิจ

ทำเสื้อผ้า, เสื้อกล้าม, ชุดชั้นในทั้งของผู้ชายและผู้หญิง  เป็นยี่ห้อเน้นใส่สบายไม่ใช่แฟชั่น  มียี่ห้อในเครือหลากหลาย เช่น  Hanes, Champion, Playtex, Maidenform  มีโรงงานทำการผลิตด้วยตัวเอง  ไม่ได้เป็นลักษณะจ้างคนอื่นผลิต  และไม่ได้เน้นลักษณะเปิดร้านตัวเองขาย  ปกติคือขายผ่านคนอื่น

สิ่งที่มันน่าสนใจคือ  หลายยี่ห้อที่บริษัทนี้เป็นเจ้าของเป็นผู้นำอันดับต้นๆในหมวดเสื้อผ้าของตัวเอง

Hanes เป็นอันดับหนึ่งเรื่องยอดขายเสื้อในกางเกงในผู้ชายในตลาดอเมริกา

Champion เป็นยี่ห้อเสื้อกีฬา  ทำเสื้อให้สโมสรฟุตบอล, เสื้อเล่นบาส, เสื้อทีมบาสมหาวิทยาลัย ฯลฯ

Playtex เป็นผู้นำอันดับหนึ่งหรือสองในตลาดผ้าอนามัยแบบสอด

Maidenform  ยี่ห้ออันดับหนึ่งเรื่องชุดกระชับสัดส่วนในตลาดอเมริกา

Pacific Brands  ผู้นำตลาดเสื้อในและชุดชั้นในในออสเตรเลีย

แล้วที่ผ่านมาเป็นไง

ในช่วง 10 ปีที่ผ่านมา  บริษัททำได้ดีมาโดยตลอด  มีช่วงกำไรหดตอนวิกฤติเศรษฐกิจบ้างแต่ไม่เคยถึงขาดทุน

วันนี้เทียบกับเมื่อ 10 ปีที่แล้ว  บริษัทกำไรมากขึ้นกว่าเดิมประมาณ  4 เท่ากว่า  โดยส่วนใหญ่มาจากการขยายด้วยวิธีซื้อกิจการ  เท่าที่สังเกตก็จะเป็นพวก Innerwear กับพวก Activewear  ซึ่งเป็นธุรกิจประเภทที่เกี่ยวข้อง  และสามารถใช้โรงงานที่ตัวเองมีอยู่แล้วผลิตได้

ทำไมตอนนี้ถึงน่าสนใจ

กิจการทำได้ดีขึ้น  แต่ราคาหุ้นตก  ลักษณะแบบนี้เป็นอะไรที่ผมชอบมาก

บริษัทนี้น่าจะไม่ได้เติบโตหวือหวาอะไร  แต่ข้อดีคือไม่น่าจะมีปัญหาจากพวกปัจจัยทางเศรษฐกิจหรือจากรสนิยมผู้บริโภคเปลี่ยนเหมือนกลุ่มเสื้อผ้าที่เป็นแฟชั่น  ผมคาดหวังว่าบริษัทจะทำได้ดีใกล้เคียงเดิมและน่าจะค่อยๆเติบโตได้จากการไปซื้อกิจการลักษณะเดียวกันในต่างประเทศ

ดังนั้นโดยรวมแล้วเชื่อว่าบริษัทระยะยาวแล้วไม่น่าจะมีปัญหาอะไร  ที่ผ่านมาทำได้ดีขึ้น  บวกกับว่าช่วงปีที่ผ่านมาราคาหุ้นตกลงไปอย่างรุนแรง  เป็นเหตุผลทำให้ผมซื้อไปครับ

As of February 12, 2017              ราคาหุ้นอยู่ $68.41

ถ้าพูดถึงเวลานี้  โอกาสที่ดีที่สุดอันนึงที่ผมหาได้ก็หุ้นบริษัทนี้เลยครับ  Express Scripts  แต่โมเดลธุรกิจเค้าอาจจะอ่านเห็นภาพยากนิดนึงเพราะรูปแบบธุรกิจแบบนี้ไม่มีในเมืองไทย  เท่าที่เห็นมันเป็นธุรกิจที่มีเฉพาะในอเมริกาเท่านั้น

Express Scripts

ลักษณะธุรกิจ

เป็นบริษัทประเภท pharmacy benefit managers  คือทำหน้าที่จัดการเรื่องการจ่ายยาสำหรับผู้ป่วย  โดยเน้นพวกที่มีประกันสุขภาพ  (ซึ่งในอเมริกาคนส่วนใหญ่จะพยายามมีประกันสุขภาพแหละ  เพราะยาและพวกค่ารักษาพยาบาลมันแพง)

ไอเดียคือบริษัท Express Scripts นี้เป็นตัวกลางต่อรองราคายา  ลูกค้าหลักคือพวกที่เป็นประกันสุขภาพทั้งโครงการรัฐบาลและบริษัทเอกชน  วิธีการทำให้ราคายาถูกลงหลักๆคือ

ไหนๆเราอ่านรายงานประจำปีของบริษัทแล้ว  เราสละเวลาซักนิดนึงอ่านผ่านๆเกี่ยวกับบริษัทย่อยและบริษัทร่วม

โดยปกติบนรายงานประจำปีจะมีหน้านึงที่พูดถึงบริษัทย่อย  หรือบริษัทร่วมที่ตัวบริษัทที่เราดูอยู่ไปถือหุ้น  ข้อมูลจะพูดถึงคร่าวๆว่าบริษัทชื่ออะไร  ลักษณะธุรกิจคืออะไร  และมีสัดส่วนการถือหุ้นกี่ %

เรื่องส่วนนี้ปกติดูคร่าวๆแหละ  ผมมักจะสังเกตเรื่องต่อไปนี้

1. ธุรกิจที่บริษัทไปลงทุนเหล่านี้ มันดูเกี่ยวข้องกับกิจการหลักหรือเปล่า  หรือมันดูจับฉ่ายมากอะไรก็ไม่รู้ไม่เกี่ยวกัน  โดยปกติผมก็จะไม่ชอบบริษัทที่ลงทุนในเรื่องไม่เกี่ยวข้องเท่าไหร่

2. อ่านดูให้เห็นภาพมากขึ้นว่าบริษัทลงทุนกับธุรกิจแบบไหนอยู่ บางทีเราจะพบอะไรน่าสนใจ  ตัวอย่างที่เจอส่วนตัวเช่นโรงพยาบาลบำรุงราษฎร์งี้  ผมเคยสงสัยว่าทำไมเค้าไม่ขยายสาขาหรืออะไรซะที  ไม่เหมือนกลุ่มโรงพยาบาลกรุงเทพที่ขยายอยู่ตลอด  พอไปอ่านดูจะเจอว่าบำรุงราษฎร์มีไปซื้อกิจการโรงพยาบาลในมองโกเลียครับ  ตอนอ่านเจอก็งงๆ  เออแปลกดีเหมือนกัน

หลักๆคือเราอ่านให้รู้ไว้ว่าบริษัทมีบริษัทในเครือทำอะไรอยู่บ้าง  อยู่ในอุตสาหกกรมเกี่ยวข้องเอื้อกันหรือเปล่า  รู้ไว้ให้เข้าใจบริษัทมากขึ้นอีกนิดนึงครับ

คณะผู้บริหารเป็นใคร  เป็นผู้ถือหุ้นใหญ่ด้วยมั้ย  และค่าตอบแทนผู้บริหารเป็นไงบ้าง

นอกจากเรื่องบริษัททำอะไร  และกำลังจะทำอะไรต่อ  ถ้ามีเวลาเราอ่านเพิ่มนิดนึงเรื่องเกี่ยวกับผู้บริหาร

เวลาอ่านรายงานเกี่ยวกับผู้บริหารว่าเป็นใครมาจากไหนทำอะไรมา  โดยปกติตราบใดที่ผู้บริหารทำให้กิจการเติบโตได้สม่ำเสมอผมว่ามันก็โอเคละเรื่องฝีมือ  ให้ถือว่าพิสูจน์จากผลประกอบการของบริษัทเอา  แต่ทีนี้มันจะมีเรื่องอื่นอยู่นิดนึงที่อาจจะต้องสังเกตไว้

1. สังเกตดูว่า กลุ่มผู้บริหารกับกรรมการบริษัท  มีความเกี่ยวข้องกันมั้ย  โดยเฉพาะว่าเป็นครอบครัวเดียวกันหลายคนหรือเปล่า

   1. สมมติว่าเกี่ยวข้องกันเป็นครอบครัวอยู่หลายคน ไม่ได้แปลว่ามันต้องไม่ดีหรือมีปัญหา  แต่เราต้องรู้เอาไว้และระวังไว้หน่อยก็ดี  นึกภาพว่าถ้าเป็นเราเป็นผู้ถือหุ้นใหญ่  มีคนในครอบครัวหลายคนในบริษัท  ก็อาจจะเอื้อประโยชน์กันเอง  เช่น จ่ายเงินเดือนผู้บริหารสูงๆ, ลงทุนในบริษัทย่อยของคนในครอบครัว, ซื้อทรัพย์สินอะไรที่ไม่เป็นสาระของคนในครอบครัว, ฯลฯ

2. อ่านเรื่องค่าตอบแทนผู้บริหาร

   1. พิจารณาเงินได้ทั้งปีรวมโบนัส ดูว่าเป็นกี่ % ของกำไรสุทธิ  แล้วเปรียบเทียบกับบริษัทกลุ่มเดียวกันว่าถือว่าปกติหรือเปล่า  หรือว่าสูงจนผิดปกติ
   2. อ่านเกี่ยวกับพวกค่าตอบแทนที่เป็นออปชั่นหรือวอร์แรนต์ โดยไอเดียการตอบแทนลักษณะนี้คือทำให้ผู้บริหารมีผลดีถ้าสามารถทำให้บริษัทกำไรเพิ่มขึ้นและราคาหุ้นสูงขึ้น  แต่บางบริษัทเค้าก็ตั้งราคาใช้สิทธิ์ไว้ต่ำซะจนยังไงก็กำไรอยู่ละ  แบบนี้ให้ระวังมาก  มันเหมือนเป็นการแจกเงินผู้บริหารแถมยังมาเจือจางความเป็นเจ้าของของหุ้นเราด้วย

ประเด็นหลักโดยสรุปคือ  อ่านดูว่าผู้บริหารกำลังทำให้บริษัทเจริญ  และตัวเองกับผู้ถือหุ้นรวยไปด้วยกัน  หรือทำให้ตัวเองรวยคนเดียว  ซึ่งเรื่องตรงนี้อาจจะไม่ได้มีเกณฑ์ตายตัว  อ่านดูว่าไม่ได้มีทำอะไรไม่แฟร์กับผู้ถือหุ้นเป็นใช้ได้ครับ

เรื่องต่อมาที่ควรอ่านจากรายงานประจำปี  คืออยากจะรู้ว่าบริษัทกำลังจะทำอะไรต่อ  กำลังโฟกัสไปที่เรื่องอะไร

เนื้อหาเรื่องพวกนี้บางบริษัทก็เขียนพูดถึงเยอะ  บางบริษัทก็พูดถึงคร่าวๆ  โดยปกติแล้วแนะนำให้อ่านตรง  สารจากกรรมการผู้จัดการ  และพวกคำอธิบายผลการดำเนินงานจากฝ่ายบริหารครับ

เวลาอ่านส่วนตัวผมจะพยายามมองหาเรื่องดังต่อไปนี้

1. สารจากกรรมการหรือผู้บริหาร โดยปกติตรงส่วนนี้ผู้บริหารจะออกมาพูดว่าปีที่ผ่านมาทำได้ยอดเยี่ยม  ได้พัฒนาเรื่องอะไรมาบ้าง  และบริษัทมีจุดยืนจะทำอะไรต่อไป  ซึ่งส่วนใหญ่จะเป็นอะไรกว้างมากไม่ได้เจาะจงอะไร

   1. สังเกตช่วงปีที่ผลประกอบการไม่ดี ดูว่าเค้าพูดถึงปัญหาอย่างไร  พูดถึงปัญหาตรงๆหรือพยายามพูดให้ดูดีไว้ก่อน  พูดในลักษณะยอมรับในความผิดพลาดและหาแนวทางการแก้ไข  หรือพูดในลักษณะว่าเป็นเรื่องช่วยไม่ได้  ไม่สามารถแก้ไขอะไรได้
   2. ลองไปดูย้อนปีเก่าๆตรงส่วนนี้ดู เช่นเอาของปี 2553 มาดูซิว่าเคยพูดว่าจะทำอะไร  แล้วปัจจุบันตอนนี้ได้ทำตามที่พูดหรือเปล่า

2. คำอธิบายผลการดำเนินงานของฝ่ายบริหาร ส่วนตรงนี้เค้ามีไว้ให้ทีมผู้บริหารอธิบายแจกแจงเกี่ยวกับผลการดำเนินงาน  โดยปกติก็จะพูดถึงภาพรวมปีที่ผ่านมา  แนวโน้มปีหน้า  และขยายความเกี่ยวกับเรื่องต่างๆของการดำเนินงานที่ผ่านมา  เช่นบอกว่ารายได้เพิ่มขึ้นจากอะไรบ้าง  ขายของเยอะขึ้นเหรอหรือว่าขายของเท่าเดิมแต่ขึ้นราคา  ฯลฯ

   1. สังเกตว่ารายได้เพิ่มขึ้น หรือรายจ่ายเพิ่มขึ้นจากปัจจัยอันมาจากความโชคดีที่บริษัทควบคุมไม่ได้หรือเปล่า  เช่น  กำไรที่ดีขึ้นมาจากรายจ่ายน้อยลงเพราะต้นทุนราคาน้ำมันที่ต่ำลง  แบบนี้แปลว่าปีนี้อาจดีผิดปกติ  ถ้าปีไหนน้ำมันแพงก็อาจจะกำไรน้อยลงนะ
   2. แนวโน้มรายได้ กับพวกค่าใช้จ่ายเป็นอย่างไรบ้าง  อันไหนเพิ่มขึ้นเร็วกว่ากัน  บริษัทมีแผนอย่างไรกับเรื่องการขายหรือการบริหาร
   3. มีการลงทุนอะไรใหญ่ๆไปบ้างมั้ย กำลังจะสร้างโรงงานใหม่หรือเปล่า  มีแผนที่จะขยายสาขาหรือเปล่า  หรือมีการไปซื้อกิจการหรือลงทุนในบริษัทลูกอะไรเพิ่มเติมมั้ย

หลักๆคือเราพยายามอ่านดูว่าบริษัทกำลังทำอะไรอยู่  กำลังมีความพยายามพัฒนาในด้านไหน  แล้วเราเห็นด้วยกับทิศทางของบริษัทมั้ย  เรื่องพวกนี้ก็เป็นเรื่องที่ควรทำความเข้าใจก่อนที่เราจะตัดสินใจเป็นเจ้าของร่วมของบริษัทครับ

ต้องยอมรับว่ารายงานประจำปีเป็นอะไรที่หลายหน้ามาก  อ่านทีต้องใช้เวลาเยอะ  และเป็นอะไรที่ไม่สนุกด้วยนะ  แต่ในเมื่อไหนๆก็ต้องอ่าน  วันนี้ผมมาพูดถึงให้ฟังว่าเวลาอ่านเราควรสนใจอะไรบ้าง  ไม่ได้หมายความว่าให้อ่านแค่บางเรื่องนะ  ดีที่สุดเราควรอ่านให้ละเอียดทั้งเล่มนั่นแหละครับ  แต่วันนี้เรามาพูดถึงเรื่องหลักๆที่ผมว่าสำคัญกัน

                เรื่องแรกที่ผมว่าต้องรู้ให้ได้คือ  สรุปบริษัทที่เราสนใจนี้ทำอะไรกันแน่  อ่านให้ได้ใจความสำคัญเช่น

• ขายอะไรบ้างกันแน่

• สัดส่วนของสินค้าหรือบริการที่ขายเป็นยังไง

• ขายให้ใคร ใครเป็นลูกค้าบริษัท

• ขายอย่างไร ลูกค้ามาซื้อโดยตรงมั้ย  หรือขายผ่านคู่ค้า

• โดยรวมแล้วธุรกิจต่างๆ ทำได้ดีขึ้นหรือแย่ลง

• ฯลฯ

หลักๆเลย  เรื่องนี้คือสิ่งที่ผมต้องเอาให้เข้าใจอย่างแรก  รู้ก่อนเลยบริษัททำอะไรขายอะไรนี่แหละครับ  แล้วมันจะทำให้เราอยากรู้เรื่องอื่นๆตามมาเอง  เช่น  สมมติบริษัทขายชุดชั้นใน  เราก็จะเริ่มอยากรู้ละว่ายี่ห้อนี้ทำได้ดีมั้ย  ส่วนแบ่งการตลาดปัจจุบันเป็นกี่ %  เพิ่มขึ้นหรือน้อยลงจากช่วงที่ผ่านมา  ฯลฯ

และจากประสบการณ์ผมพบว่า  บางบริษัทที่เรานึกว่ารู้จักอยู่แล้ว  อาจจะกลายเป็นว่ามีรายได้จากหลากหลายธุรกิจกว่าที่เราคิด  เช่น BTS ปกติพูดถึงบริษัทนี้เราก็จะนึกถึงบริษัทที่ได้รับสัมปทานทำรถไฟฟ้าใช่มั้ยครับ  แต่รู้หรือไม่ว่า  ปี 2558  รายได้จากการดำเนินงานรถไฟฟ้าเป็นสัดส่วนแค่ 39.7% ของรายได้จากการดำเนินงานทั้งหมดครับ  ส่วนที่เหลือมาจากบริษัทลูกวีจีไอ โกลบอล มีเดียที่ทำขายสื่อโฆษณาถึง 33.66%  พัฒนาอสังหาริมทรัพย์แถวรถไฟฟ้าขาย 14.58%  และรายได้จากธุรกิจบริการอื่นๆอย่างร้านอาหารและบัตรแรบบิทอีก 12.53%

ลองอ่านดูครับ  แล้วจะพบว่าเนื้อหาส่วนนี้น่าสนใจทีเดียว  เราจะเห็นภาพบริษัทที่เราสนใจมากขึ้นแน่นอน  บางบริษัทอาจจะทำเราแปลกใจเลยแหละ

สวัสดีครับ  หลังจากเราเข้าใจแล้วว่าดอกเบี้ยทบต้นคืออะไร  ทีนี้ต่อไปที่ต้องรู้คือแล้วเราจะคำนวนหามันอย่างไร  บางคนถามเคยถามผมว่าต้องคำนวนด้วยเหรอ  ไม่ต้องรู้ได้มั้ยไม่ชอบสูตรไม่ชอบเลข  กดเครื่องคิดเลขเอาได้มั้ย  ผมจะบอกว่าคุณใจเย็นๆมันไม่ยากเกินคุณแน่นอน  ถ้าคุณคำนวนไม่ได้หรือไม่เข้าใจเรื่องนี้นะ  เสียเปรียบโคตร  ผมยกตัวอย่างนะครับ

สมมติมีคนสองคนมาขอยืมเงินคุณน่ะ  ทั้งสองคนอยากยืมคนละ 1,000,000 บาท  แต่คุณมีเงินล้านเดียว  คุณจะให้ใคร

คนแรกบอก  ถ้าให้เค้ายืมนะ  อีก 4 ปี  เค้าจะคืนคุณเป็นเงิน 1,356,400 บาท

คนที่สองบอก  ถ้าให้เค้ายืมนะ  อีก 6 ปี  เค้าจะคืนคุณเป็นเงิน 1,500,730 บาท

มึนมั้ยครับ  ถ้าไม่มีวิธีเปรียบเทียบมันจะความรู้สึกแบบนี้แหละครับ  คุณอาจเผลอไปเลือกคนที่ให้ผลตอบแทนน้อยกว่าก็ได้  สุดท้ายการลงทุนถ้ามันต้องมีหน่วยกลางครับ  ซึ่งปกติแล้วคนเค้าจะใช้อัตราดอกเบี้ยทบต้นต่อปีเป็นตัวหลักครับ  ต่อไปนี้ผมจะสอนคุณทำเรื่องนี้  วันหลังจะไม่มีใครมาทำคุณงงได้อีก  ผมรู้เพราะสมัยเรียนเคยงงมาก่อนครับ