As of July 22, 2018 ราคาหุ้นอยู่ 534.8p
ถ้าพูดถึง Playtech ผมเดาว่า 100% คนทั่วไปไม่น่าจะรู้จัก คนปกติจะไปรู้จักมันได้ก็แปลกเพราะบริษัทนี้อยู่ในอุตสาหกรรมทำซอฟท์แวร์การพนันสำหรับคาสิโนและการพนันออนไลน์ ช่วงที่ผ่านมาราคาตกลงมารุนแรงก็เลยกำลังเป็นอะไรที่ผมให้ความสนใจมากในเวลานี้
ลักษณะธุรกิจ
Playtech เป็นบริษัทพัฒนาซอฟท์แวร์สำหรับการพนัน ซอฟท์แวร์มีทั้งที่ติดตั้งอยู่บนเครื่องเล่นเกมในคาสิโนจริง และมีทั้งที่เป็นออนไลน์ ซอฟท์แวร์ที่เค้าทำก็รองรับเกมหลากหลายมีทั้ง Poker ออนไลน์, Bingo ออนไลน์, พนันเกมกีฬาต่างๆ และพวกที่เป็นเล่นพนันแบบ Live สดทางออนไลน์ก็มี
รายได้หลักของ Playtech เป็นรูปแบบ B2B มาจากการที่บริษัท Playtech ขาย license ซอฟท์แวร์ให้กับบริษัทอื่นที่ทำธุรกิจการพนันใช้ซอฟท์แวร์ของเค้าในการจัดการเกมการพนันอีกที นอกจากตัวซอฟท์แวร์ที่เป็น Platform สำหรับจัดการเกมการพนันแล้วช่วงหลังมา Playtech มีการลงทุนในสตูดิโอทำเกมของตัวเองมากขึ้นด้วย เพราะถ้าเกมที่ตัวเองทำลูกค้าที่เล่นพนันชอบแล้วติด บริษัทลูกค้าที่เป็นผู้ให้บริการการพนันก็ยิ่งต้องพึ่งพา Playtech มากขึ้น
อ่านในรายงานเห็นว่าบริษัทมีทำ B2C อยู่บ้างเหมือนกัน โดยทำซอฟท์แวร์เกมให้ Sun Bingo ที่เป็นเวปพนันร่วมกับบริษัท News UK แต่เท่าที่ดูทำได้ไม่ดีและขาดทุนอยู่กับธุรกิจกลุ่มนี้
เมื่อไม่กี่ปีนี้ Playtech เข้ามาในตลาดของ Platform การลงทุน มีทำ Markets.com เป็นเวปสำหรับนักลงทุนรายย่อยใช้ในการเปิดบัญชีซื้อขายหลักทรัพย์หลากหลายทั่วโลก แล้วก็มีไปซื้อกิจการ CFH Clearing ที่ทำธุรกิจจัดการหลังบ้านด้านการซื้อขายหลักทรัพย์กับโบรกเกอร์ต่างๆ ธุรกิจที่เกี่ยวกับหลักทรัพย์และ Platform การลงทุนของบริษัทเรียกรวมๆกันว่า TradeTech เท่าที่ดูก็เหมือนจะมีกำไรอยู่ แต่ก็ยังเล็กอยู่คิดเป็นแค่ประมาณ 10% ของกำไรของกลุ่ม
โดยภาพรวม Playtech ก็เป็นบริษัทพัฒนาซอฟท์แวร์แหละ แต่เป็นซอฟท์แวร์ในอุตสาหกรรมเฉพาะทางมากหน่อยเท่านั้นเอง และก็เป็นหนึ่งในบริษัทที่ใหญ่ที่สุดในอุตสาหกรรมนี้ คู่แข่งหลักๆก็มีอย่างเช่น Microgaming, NetEnt
แล้วที่ผ่านมาเป็นไง
โดยภาพรวมในช่วง 10 ปีที่ผ่านมาบริษัทนี้ทำได้ดีมากเลยแหละ ช่วงวิกฤติเศรษฐกิจปี 2008-2009 ก็ดูเหมือนจะไม่ได้มีผลกระทบอะไรรุนแรงเติบโตขึ้นมาเรื่อย รายได้และกำไรจากวันนู้นมาจนถึงสิ้นปีที่แล้วโตขึ้นมา 8-9 เท่าทีเดียว
บริษัท Playtech ขึ้นมาเป็นผู้นำได้ก็มาจากการที่เค้ามีนวัตกรรมที่ประสบความสำเร็จ อย่างตอนปี 2004 บริษัทออก iPoker Network ซึ่งภายใน 3 ปีกลายเป็นเน็ตเวิร์ค Poker ที่ใหญ่ที่สุดในโลกในเวลานั้น แล้วก็เป็นบริษัทที่ทำฟีเจอร์ใหม่ๆหลากหลายบนการพนันออนไลน์เป็นเจ้าแรก นวัตกรรมที่สำคัญที่สุดที่เค้าทำคือการสร้าง Platform ที่เชื่อมให้ผู้เล่นสามารถใช้แอคเคาท์เดียวเล่นได้ทุกเกมและจากทุกผู้ให้บริการ ระบบนี้อิงผู้เล่นเป็นศูนย์กลางแทนที่จะเป็นแอคเคาท์แยกกันตามผู้ให้บริการหรือตามประเภทเกม พอทำระบบนี้ปุ๊บการบริหารจัดการ, การดูแลผู้เล่น, การแนะนำเกมใหม่ทำได้ง่ายขึ้นมากๆ จากที่แต่เดิมมีผู้ให้บริการระบบแยกกันแต่ละเกมก็มีคนละระบบเยอะแยะไปหมด
ซอฟท์แวร์ของ Playtech มีชื่อเสียงเรื่องความเสถียร, ปลอดภัย, ยุติธรรมไม่อนุญาตให้ผู้ให้บริการไปแก้ไขโปรแกรมเอง, รองรับหลายภาษา, สามารถดูสถิติการเล่นย้อนหลังได้ และใช้งานได้กับเครื่องคอมพิวเตอร์รุ่นเก่าๆ
แต่จุดบอดของ Playtech ก็มีอยู่ที่ทำให้ไม่สามารถขยายไปที่ไหนก็ได้ เพราะพวกนี้ต้องพึ่งพาตลาดของประเทศที่อนุญาตให้การพนันถูกกฎหมายและต้องมีการควบคุมดูแลจากรัฐบาลด้วยระดับหนึ่ง ถ้าประเทศไหนไม่อนุญาตให้ทำการพนันอย่างถูกกฎหมายหรือไม่อนุญาตพนันออนไลน์ก็จบ หรือถ้าอนุญาตแต่การกำกับดูแลไม่เข้มงวดก็จบเหมือนกันเพราะมันก็จะมีคู่แข่งที่ทำซอฟท์แวร์ถูกกว่าแต่ไม่เน้นความปลอดภัยหรือไม่เน้นยุติธรรมออกมาแข่งได้ ณ ปัจจุบันรายได้จากธุรกิจส่วนที่มีกฎหมายกำกับดูแลสูงเกิน 50% ของรายได้ของบริษัท
ส่วนธุรกิจที่ขยายเพิ่มเติมทางฝั่งการลงทุน TradeTech ก็ยังเพิ่งเริ่มไม่กี่ปี ยังไม่รู้ว่าจะเป็นไง
ทำไมตอนนี้ถึงน่าสนใจ
มันน่าสนใจตรงที่ช่วงนี้ราคาตกต่ำลงมารุนแรง สาเหตุหลักๆมาจากเรื่องธุรกิจในเอเชียที่ทำได้แย่ลง และมีแนวโน้มจะส่งผลรุนแรง
ก่อนหน้านี้มันมีปัญหามาตั้งแต่ปีที่แล้วตอนที่รัฐบาลมาเลเซียออกกฎจัดการกับการพนันออนไลน์ มันก็มีผลกระทบมาก่อนแล้ว พอมาปีนี้ 2018 ช่วงครึ่งปีแรกบริษัทก็ออกมาแจ้งว่ารายได้ในเอเชียต่ำกว่าปีที่แล้วมากอย่างมีนัยสำคัญ มาจากการที่มีคู่แข่งใหม่เข้ามาในตลาดและสู้ด้วยราคาที่ต่ำมาก ประมาณการว่าถ้าเป็นแบบนี้จนสิ้นปี รายได้จะหายไปประมาณ 70 ล้านยูโร
กับอีกเรื่องที่เราต้องนึกไว้ในใจคือ ตอนปี 2017 มีเหตุการณ์ที่ผู้บริหารเสนอขึ้นเงินเดือนตัวเองและเสนอจ่ายโบนัสกับให้หุ้นตัวเองในปริมาณที่สูงขึ้นกว่าปีก่อนเยอะทั้งที่ผลประกอบการในปีนั้นออกมาต่ำกว่าที่คาด และก็เลยถูกผู้ถือหุ้นโหวตตกไป อันนี้จริงๆก็เป็นเครื่องบ่งชี้ว่าอาจจะต้องระแวงผู้บริหารของบริษัทไว้เหมือนกัน
แต่โดยภาพรวมแล้ว ผมก็มองว่ายังเป็นบริษัทที่น่าสนใจอยู่ดี เพราะส่วนหนึ่งคือความได้เปรียบในตลาดโซนยุโรปที่ทำได้ดีมากกับความที่ดูบริษัทนี้จะมีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์หลายอย่าง เป็นบริษัทที่ให้ความสำคัญกับการพัฒนาซอฟท์แวร์ และที่สำคัญถึงแม้ว่าจะมีปัญหาเรื่องตลาดในเอเชีย แต่ตอนนี้ราคาก็ตกลงมารุนแรงจนดูว่าน่าสนใจ ลองคำนวณหยาบๆ อย่างกำไรต่อหุ้นเมื่อปีที่แล้วบริษัทอยู่ที่ 0.668 ยูโร สมมติว่ากำไรหายไป 30% เลย (จากกำไรสุทธิลดลง 70 ล้านยูโร) ก็ประมาณว่ากำไรต่อหุ้นจะเป็นประมาณ 0.4676 ยูโร ถ้าแปลงราคาหุ้นที่เป็น pence ให้เป็นยูโรจะได้ว่าราคาตอนนี้ 5.99 ยูโร คิดอัตราส่วนกำไรสุทธิต่อราคาหุ้นอยู่ที่ 7.81% ซึ่งก็ไม่เลวอยู่นะ
Disclosure
ปัจจุบันผมไม่ได้ถือหุ้นใน Playtech แต่มีโอกาสสูงที่จะลงทุนใน Playtech ในอนาคตโดยเฉพาะอย่างยิ่งถ้าราคาตกลงไปอีก
ผมเขียนบทความนี้ด้วยตัวเองและเขียนจากความเห็นส่วนตัว ผมไม่ได้รับค่าตอบแทนใดหรือมีผลประโยชน์ทางธุรกิจใดๆกับบริษัทที่ผมพูดถึงในบทความนี้