มีคนถามหลายทีละ คำถามฟังดูง่าย แต่ตอบยากเหมือนกันนะผมว่า วิธีง่ายมองหยาบเกินไปมันก็จะชุ่ย แต่วิธีซับซ้อนเกินไปมันก็อธิบายยาก วันนี้ผมนำเสนอวิธีการที่ผมคิดว่าไม่ยุ่งยากเกินไปจับต้องได้ และเป็นวิธีที่มีเหตุมีผลครับ
อย่างแรกบอกก่อนนิดนึง ผมเป็นนักลงทุนเชื่อในการมองพื้นฐานกิจการ ดังนั้นเวลาบอกว่าหุ้นแพงเกินไปมุมมองผมจะแตกต่างจากนักลงทุนทั่วไปในตลาด แพงเกินไปสำหรับผมไม่ได้แปลว่าหุ้นมันจะต้องราคาตกแน่นอนหรือมันจะแพงขึ้นอีกไม่ได้ คำว่าหุ้นแพงเกินไป คือแปลว่าผมมองว่าเอาเงินเราไปลงทุนกับอย่างอื่นน่าจะดีกว่า ผลตอบแทนที่คาดหวังจากการถือหุ้นนั้นอาจจะน้อยเกินไปจนไม่คุ้มที่จะถือเท่านั้นเอง
โอเค ทีนี้มาเข้าทฤษฎีปูพื้นฐานละ ขอให้เข้าใจก่อนเลยว่า เวลาเราเลือกตัดสินใจจะลงทุนอะไรซักอย่าง คือเราเปรียบเทียบผลตอบแทนกับความเสี่ยงของการลงทุนในทรัพย์สินต่างๆ แล้วเลือกอันที่มันเหมาะสมกับเราที่สุดใช่มั้ยครับ เช่น คนบางคนเลือกฝากประจำกับธนาคาร นั่นคือเค้ามองว่าดอกเบี้ย 2-3% บนความเสี่ยงที่ต่ำมากมีรัฐบาลรับรอง เป็นอะไรที่เหมาะสมกับเค้ามากกว่าลงทุนในกองทุนรวมที่ผลตอบแทนอาจสูงกว่าแต่ไม่แน่นอน ดังนั้นเวลาที่เราจะบอกว่าซื้อหุ้นคุ้มหรือไม่คุ้ม (แพงหรือถูก) ก็คือเราเปรียบเทียบการซื้อหุ้นนั้นกับการลงทุนในสินทรัพย์อื่น
เช่น สมมติว่าซื้อหุ้น A คาดหวังผลตอบแทน 15%
หุ้น A จะเป็นอะไรที่ประเสริฐมาก ถ้าดอกเบี้ยเงินฝากธนาคารอยู่ 3% ถูกมั้ย
แต่หุ้น A จะเป็นอะไรที่ห่วยมากทันที ถ้าดอกเบี้ยเงินฝากธนาคารให้ 15% เพราะถ้ามันจะได้เท่ากันก็ฝากธนาคารเถอะ
และดังนั้นเวลาจะบอกว่าหุ้นแพงเกินไปหรือยัง ให้ลองทำดูตามนี้
- เอากำไรสุทธิต่อหุ้นปีล่าสุดมาเทียบกับราคาหุ้นตอนนี้ก่อน ดูว่าผลตอบแทนเบื้องต้นเป็นกี่ %
ตัวอย่าง สมมติหุ้น BTY ราคา 11 บาท กำไรต่อหุ้น 0.13 บาท 0.13/11 = 1.18%
- ไปหาดูว่าที่ผ่านมา บริษัทนี้กำไรสุทธิโตปีละกี่ %
ตัวอย่าง สมมติกำไรเค้าเป็น 173.70 211.41 301.16 402.49
ก็คำนวณหาว่าแต่ละปีโตมากี่ % วิธีก็เอา (กำไรปีใหม่ – กำไรปีเก่า)/กำไรปีเก่า
กรณีนี้จะได้ว่าโต 21.71% 42.45% 33.65%
แล้วก็มาหาค่าเฉลี่ยดู อย่างกรณีนี้ทำเสร็จจะได้ว่าโตเฉลี่ย 32.60% (ซึ่งถือว่าเว่อร์มากละ)
- สมมติว่าบริษัททำได้แบบนี้ไปในอนาคต 10 ปี ลองดูซิว่ากำไรต่อหุ้นจะเป็นเท่าไหร่
ตัวอย่าง ปัจจุบันกำไรต่อหุ้น 0.13 บาท ถ้าโต 32.6% ไปแบบนี้ 10 ครั้ง
(0.13 x 1.326)^10 = 2.32 บาทต่อหุ้น
ปล. เผื่อคนไม่รู้ เครื่องหมาย ^ คือยกกำลังนะ
- ทีนี้มาดูซิว่าทั้งหมดนี้คือหมายความว่าอะไร
ตัวอย่าง
หุ้นนี้ซื้อตอนนี้ 11 บาท กำไรต่อหุ้น 0.13 บาท คิดเป็นผลตอบแทนเบื้องต้น 1.18%
ด้วยการเติบโต ถ้าบริษัทนี้รักษาระดับการเติบโตไปได้ใกล้เคียงเดิมคือปีละ 32.6%
สิบปีผ่านไปบริษัทนี้กำไรต่อหุ้นเป็น 2.32 บาท เทียบกับเงินต้นเรา 11 บาท คิดเป็นผลตอบแทน 21.09%
ก็จะเห็นว่าดูไม่แพงเท่าไหร่ละ ผลตอบแทนดีกว่าทำอย่างอื่นเยอะเลย นั่นเพราะบริษัทนี้เติบโตรุนแรงเหลือเกิน
จากตัวอย่างจะเห็นว่า ถ้าคิดกำไรปัจจุบันของบริษัทจะเห็นว่าหุ้นนี่แพงมาก กำไร 1.18% นี่คือห่วยมาก ฝากธนาคารรวยกว่า แต่ถ้าสมมติเราเชื่อว่ากิจการนี้เป็นบริษัทที่ดี และจะเติบโตได้อัตราเร่งใกล้เคียงเดิม หุ้นนี้ก็จะดูไม่แพงเท่าไหร่ละครับ
แต่อย่าลืม วิธีนี้เราต้องสมมติการเติบโต ดังนั้นใช้วิจารณญาณประกอบด้วย อย่างกรณีนี้บริษัทโต 32.6% ต่อเนื่องสิบปีส่วนตัวผมว่ามันไม่น่าเป็นไปได้ แนะนำให้ลองใช้ตัวเลขเผื่อเติบโตช้ากว่าที่ผ่านมาดูประกอบด้วยครับ
อีกกรณีนึง สมมติถ้าทำออกมาแล้วได้ว่ารอ 10 ปีผ่านไป กำไรต่อหุ้นเทียบกับราคาซื้อได้อยู่ 7-8% ก็รู้ได้ทันทีว่าอย่าซื้อเลย เพราะถ้าต้องรอ 10 ปี กว่ากำไรต่อหุ้นเทียบราคาซื้อจะได้ 8% ผมว่าซื้อกองทุนรวมเหอะ เพราะโดยเฉลี่ยกองทุนรวมดัชนีได้ 8% ต่อปีอยู่ตั้งแต่แรกละ ไม่รู้จะรอ 10 ปีเพื่ออะไร
วิธีนี้ผมว่าง่ายมากละ และน่าจะช่วยให้คุณเปรียบเทียบได้ง่ายขึ้น แต่อย่าลืมว่าเครื่องมือทุกอย่างต้องใช้ประกอบความเข้าใจ ใช้วิจารณญาณด้วยครับ