บทนี้ผมนำเสนอคำหน้าตาคล้ายๆกันสามคำนี้ครับ เพื่อให้ท่านที่อาจจะมู้ว่าเค้าพูดอะไรกันทางทีวีได้เข้าใจเอาง่ายๆ
Par value
หรือ ราคาพาร์ คำนี้นี่จริงๆเป็นอะไรที่โบราณมาก ในอดีตราคาพาร์คือราคาที่บริษัทตั้งขึ้น เป็นราคาขายของหุ้นเวลาขายให้กับสาธารณะเป็นครั้งแรก และเป็นการบอกเพื่อให้นักลงทุนเท่าไปมั่นใจว่าบริษัทจะไม่มีการไปขายหุ้นในราคาที่ต่ำกว่านี้เด็ดขาด สมัยนี้ก็ไม่ได้มีสาระสำคัญอะไรแล้ว ไม่มีความเกี่ยวข้องอะไรกับมูลค่าของบริษัทหรือมูลค่าของหุ้นอะไรใดๆทั้งนั้น อาจจะมีประโยชน์เหลือแค่เป็นมาตรฐานวิธีการลงบัญชีเท่านั้นครับ
Book value
หรือ มูลค่าทางบัญชี คำนี้หมายถึงมูลค่าที่วัดตามวิธีการลงบัญชี เค้าจะบันทึกตามมูลค่าตอนต้นของทรัพย์สินเป็หลัก โดยไม่คำนึงว่ามูลค่าตามตลาดจะเป็นอย่างไร เช่นสมมติว่าบริษัทนี้ซื้อเครื่องจักรมา 50,000 บาท แล้วมีวิธีการลงบัญชีว่าจะเสื่อมทั้งหมด 5 ปีปีละ 10,000 บาท พอผ่านไปสองปีมูลค่าทางบัญชีของเครื่องจักรอันนี้ก็จะเป็น 30,000 บาท
Book value เวลาที่เค้าพูดถึงหุ้นเนี่ยคือ รวมส่วนของผู้ถือหุ้นน่ะแหละ มูลค่านี้ทางทฤษฎีจะสื่อว่าถ้าบริษัทขายกิจการแล้ว จะมีเงินตกถึงผู้ถือหุ้นกี่บาท แต่ในทางปฏิบัติแล้วก็ไม่ได้มีสาระอะไรครับ เพราะมูลค่าของกิจการมันมาจากความสามารถในการทำกำไรครับ ในทางบัญชีที่วัดว่ามีเงินสดกี่บาท โรงงานกี่บาท มีสินค้าเหลือกี่บาท ของเหล่านี้ไม่ได้แสดงถึงความสามารถในการทำกำไรแต่อย่างใด
Market value
หรือ มูลค่าตามราคาตลาด อันนี้หมายถึงมูลค่าที่วัดจากราคาที่ขายกันจริงอยู่ในตลาดครับ ในเรื่องหุ้นก็คือ ราคาต่อหุ้น × จำนวนหุ้นทั้งหมดของกิจการ = ราคาตลาดของกิจการ จะสังเกตว่ามันไม่ได้เกี่ยวกับว่ามีเงินสดกี่บาท มีทรัพย์สินเท่าไหร่อะไร อันนี้มันจะคำนวณจากมุมมองของตลาดอย่างเดียว แน่นอนมีการเปลี่ยนแปลงตลอดครับ เพราะราคาหุ้นมีการขยับอยู่ตลอด ราคานี้แสดงออกถึงมุมมองของตลาดต่อกิจการนี้ครับ
ถ้าคุณเคยได้ยิน Price per book หรือเคยเห็น P/BV อันนี้คือเค้ากำลังเปรียบเทียบว่า มูลค่าตามราคาตลาด (ทัศนคติของคน) เป็นกี่เท่าของ มูลค่าทางบัญชี (ตามบัญชีล้วนๆ) ยิ่งตัวเลขนี้สูงเป็นหลายเท่า ก็หมายความว่าตลาดมองว่าบริษัทมีความสามารถทำกำไรสูง มีแนวโน้มที่ดี ถ้าเลขตัวนี้ต่ำก็คือตลาดมองว่าบริษัทอาจจะไม่โตมีแนวโน้มธรรมดาหรืออาจจะแย่
ผมขอสรุปรวมอีกทีครับจะได้เข้าใจง่าย คนจะได้เลิกงงกับเรื่องพวกนี้เสียที
- Par value ไม่มีสาระสำคัญ
- Book value ไม่มีสาระสำคัญอะไรมาก มีไว้แค่บอกตามเชิงบัญชี เลขนี้โดยตัวมันเองจะเยอะหรือน้อยไม่ได้แปลว่าบริษัททำกำไรหรือไม่ ดีหรือไม่ดี
- Market value ไม่มีสาระสำคัญอะไรมาก มีไว้แค่บอกมูลค่าของหุ้นนี้ เลขนี้โดยตัวมันเองจะเยอะหรือน้อยก็ไม่สื่ออะไรใดๆ
- Price per book หรือ P/BV ไม่มีสาระสำคัญอะไรมาก เป็นเลขที่บอกมุมมองของตลาดต่อหุ้นนี้ ซึ่งไม่ได้แปลว่ามันจะถูกต้องหรืออะไร